“MONA LISA” e Leonardo Da Vinçit është një nga veprat më të njohura të artit në botë, e famshme për bukurinë e saj si dhe misterin që rrethon identitetin e modeles dhe vendndodhjen e pikturuar pas saj.
Një burim debati për shekuj me radhë, fshati Ponte Buriano, një periferi e Arezzo-s në rajonin e Toskanës të Italisë, mendohet të jetë ura në sfondin e pikturës së Mona Lizës, zbulim i cili është përdorur si një tipar kyç për fushatën turistike lokale.
Por tani, historiani Silvano Vinceti thotë se ura pas Mona Lizës është në fakt Ura Romito, në qytetin e afërt toskan të Laterinës.
“Forma dalluese e lumit Arno përgjatë asaj shtrirjeje territori korrespondon me atë që Leonardo portretizoi në peizazhin në të majtë të gruas së përshkruar në pikturën e famshme,” tha Vinceti.
Vinceti gjithashtu bëri një rindërtim virtual të urës për të treguar ngjashmëritë dhe u mbështet në dokumente nga arkivat shtetërore në Firence.
Çfarë të veçantë ka Mona Lisa?
“Mona Lisa” u pikturua në fillim të shekullit të 16-të. Midis 1501 dhe 1503 Da Vinci jetoi me kardinalin Cesare Borgia pranë Laterinës, zbuloi Vinceti. Ura ishte në përdorim dhe kishte katër harqe — siç përshkruhet në veprën e artit.
Nga ana tjetër, ura Buriano ka gjashtë harqe, tha Vinceti, dhe Ponte Bobbio, një urë në Piacenza që disa thonë se e shfaq në pikturë, ka më shumë se gjashtë harqe. Ura Romito lidhte Arezzo, Fiesole dhe Firence, por tani është në rrënoja. Vinceti tha se ai studioi imazhet me dron të brigjeve të lumenjve, rrënojat dhe fotografitë gjatë viteve për të përcaktuar se “ura etrusko-romake Romito është padyshim” ajo në sfond.
Kryebashkiakja e Laterinës, Simona Neri, ishte gjithashtu e pranishme në konferencën për shtyp, e emocionuar për pasi zbulimi i Vincentit për urën mund të sjellë turistë në qytetin e saj me 3500 banorë.
“Shpresojmë shumë që ky lajm i mrekullueshëm të intrigojë dhe të magjepsë turistët vendas dhe të huaj, me vetëdijen se do të jetë një mundësi e shkëlqyer për të rifilluar turizmin e territorit tonë mbi të cilin mund të punojmë shumë duke u nisur nga vlerësimi natyralist, kulturor dhe monumental” tha ajo.
“Ne duhet të përpiqemi të mbrojmë atë që ka mbetur nga urë, e cila do të kërkojë financim,” tha Neri, duke vënë në dukje se ka fonde në dispozicion për shumicën e zonave të lidhura me Da Vinçin dhe mjeshtrit e tjerë.
“Do të ketë një rivalitet; ne do të duhet të vendosim një poster gjithashtu,” shtoi ajo.
Kryevepra e shekullit të 16-të e Da Vinçit tani ndodhet në Luvrin në Paris, ku shihet nga miliona vizitorë çdo vit. Por ekspertët thonë se famën e saj globale i detyrohet faktit që u vodh nga galeria nga mjeshtri italian Vincenzo Peruggia në vitin 1911, dhe jo ndonjë veçorie artistike.
“Nëse një tjetër nga veprat e Leonardos do të ishte vjedhur, atëherë kjo do të ishte vepra më e famshme në botë — jo ‘Mona Lisa’,” tha Noah Charney, profesor i historisë së artit dhe autor i “The Thefts of the Mona Lisa”, në vitin 2013, që shënoi 100-vjetorin e gjetjes së pikturës.