Shqipëria ka prodhuar shumë produkte dhe ndër të tjera edhe armatime e municione. Në dy kombinate mekanikë ose që njiheshin si “uzina sekrete” që ishin njëri në Poliçan të Skraparit dhe tjetri në Gramsh, prodhoheshin pushkë e automatik të tipit Kallashnikovë, si dhe municione luftarake nga fishekët e armëve të gjahut, deri tek predhat e kalibrave të ndryshëm për topa e tanke. Por tani sipas gazetarit të njohur Artan Hoxha vendi ynë nuk mund të prodhojë armë. Ai thotë se që të rivitalizohet duhet një projekt shumë serioz dhe industria duhet private dhe me kontroll të fortë shtetëror. Teksa ka rrëfyer të fshehtat e tuneleve të Poliçanit ku dikur prodhoheshin armë e municione, Hoxha në një intervistë televizive foli erdhe për dosjen “Beleri”.
-Zoti Hoxha, si e sheh rihapjen e kombinatit mekanik të Poliçanit?
Poliçani është qytet që është krijuar prej kombinatit mekanik të Poliçanit dhe brenda ka pasur 3 uzina. Poliçani vet nuk ka ekzistuar, është krijuar një vepër industriale dhe pastaj është krijuar qyteti. Ka një popullsi heterogjene dhe është gjetur një vend, ku ishte afër Mali i Tomorit dhe aty janë vendosur tunele dhe do vendosej qeveria në rast se do hynte në luftë dhe ka pasur spitale, shtypshkronja dhe ka harxhuar shumë para shteti për të krijuar këto fortifikime. Njerëzit shohin vetëm është vetëm 25 për qind i kombinatit, sepse pjesa tjetër shihet nën tokë. Poliçani ka prodhuar kryesisht eksploziv, municione dhe është i specializuar për prodhim municionesh. Prandaj lindi nevoja sot për të ndihmuar Ukrainën, sepse ajo ka nevojë për municione, por Poliçani nuk prodhon kallashnikov. Që në momentin kur u vendos që do themeloj kombinati i Poliçanit, u krijua infrastruktura që të krijohej qyteti. Fuqia punëtore nuk ishte aty, por u soll aty. Më parë nëse në qytete të tjera kishte shkollë të mesme dhe bujqësore, Poliçani kishte gjimnaz mekanik që të përgatiste mekanik. Ai ka pasur 3800 punëtorë.
-Duke e ditur gjendjen aktuale të kombinatit, mendon se është e mundur rihapja e tij?
Për fat të mirë, unë kisha kohë pa hyr pas viteve 2000 derisa Poliçani ishte në aktivitet dhe goditjen përfundimtare ja dha Gërdeci, që të krijohej infrastruktura për Gërdecin atëherë ata thanë që kombinati nuk ka kapacitet për të bërë demontimin. Atje edhe nëse ndodh një aksident, si ndodhi në Gërdec, në Poliçani mund të dëmtohej vetëm një person, sepse ishte e betonuar dhe e blinduar dhe e ndarë me sektor të veçantë. Pastaj aty ishin ekspertët për ta bërë atë punë. Nëse demontimi do shkonte në Poliçan do mbahej me punë uzina dhe qyteti. Ajo që kam vënë re aty, ‘97 i dha një goditje tjetër sepse u godit edhe ajo lënda e parë që ishte. Një pjesë e mirë e bakrit ka pasur edhe një për qindje ari dhe ato janë vjedhur dhe janë grabitur dhe më pas filluan që të grabiten makineritë dhe uzina u la në mëshirë të fatit. Qeveritë donin që ta hiqnin qafe, por mbyllja e kombinatit nxori jashtë loje qytetin. Sot nëse shkon atje, atje nuk ke më njeri dhe duket sikur ora ka ngelur në vitin 1970. Është një qytet që nga ora 7 deri 12 në drekë ka pak njerëz pastaj zhduken dhe nuk ka më njeri. Është një nga zonat më të varfra për shkak të mundësisë për punësim, sepse e vetmja mundësi që e mbajti qytetin ishte një njësi administrative, sepse më parë ka qenë pjesë e rrethit Skrapar dhe qendra ishte në Çorovodë. Sot dy njësit administrative më të varfra në vend janë Poliçani dhe Çorovoda sepse deri aty mund të shkosh, nuk ke se ku shkon më tej. Poliçani pas viteve ‘90 ka qenë qyteti i parë që ka bërë protestën e parë ndaj qeverisë së parë demokratike edhe pse cilësohej si një zonë e majtë sepse ishte kombinati dhe njerëzit ishin të përzgjedhur. Sot kombinati është një objekt i fortifikuar dhe është projektuar për të qëndruar për një kohë të gjatë. Ai ka edhe një gjë të mirë sepse është afër bazës së Kuçovës. Por, sot problemi është se linjat e prodhimit që ka pasur Poliçani janë shkatërruar, pra Poliçani sot mund të bëjë vetëm demontim. Atje thuhet se kanë ngelur pajisje në vlerën e 20 milion eurove, janë shkatërruar dhe nuk ka më fuqi punëtore. Ai brez që ka qenë vital dhe e mbanin atë kombinat sot ka dal pension dhe shëndeti i tyre është rënduar për shkak të punës që kanë bërë. Duhet ritrajtuar fuqia punëtore nga e para që normalisht për këtë duhet kohë. Është një njësi administrative pa asnjë mbështetje nga qeveria dhe e ka mbajtur administratori lokal. Poliçani nëse rihapet do ta shpëtojë qytetin. Ne kemi pasur, nëse e sheh në inventarin e shtetit, mbi 600 mijë kallashnikov dhe pistoleta. Pra llogarite se çfarë armatimi ka qenë në dispozicion. Para disa vitesh ka ardhur një biznesmen nga India dhe kishte fituar tender për të furnizuar me armatim dhe kishte marr informacion që vendi ynë prodhonte municione dhe kishte ardhur për ta parë. Në Tiranë në dy zyrtarë të mbrojtjes më thonë a mund ta shoqërosh sepse e njeh zonën e Poliçanit dhe mbaj mend që deri në Berat atij i pëlqeu edhe rruga sepse porti i Durrësit ishte afër. Nga Berati deri në Poliçan rruga ishte në gjendje të keqe sepse nuk ishte investuar. Unë i thash që kemi objektin dhe fuqinë punëtore. Ai mendonte se aty kishte linja të gatshme dhe kur e pa që kishte vetëm tunele dhe asgjë tjetër, ai u zhgënjye. Por që të rivitalizohet duhet një projekt shumë serioz dhe industria duhet private dhe me kontroll të fortë shtetëror.
-Çështja Beleri, si tu duk deklarata e Ramës?
Para se të kandidonte Beleri, u pa që të gjitha lëvizjet që po bëheshin ishin për të promovuar atë, por ai një nga problemet që ka është se nuk e di mirë as shqipen dhe as greqishten. Sot ka ndodhur ajo që ne kishim frikë, ai është një fenomen dhe jo një personazh. Greqia ka lëvizur të gjitha gurët dhe nuk i intereson vetëm Beleri, por po luan me imazhin e vet. Një nga përgjegjësit është Rama, sepse ai e dinte që Beleri do të kandidonte. Një nga akuzat që ai kishte në gjykatë ishte se prokuroria ka ngritur akuza dhe u pengua kandidimi i tij në zgjedhjet lokale të 2017. Ne penguam zgjedhjen e tij në 2017 dhe 2019 dhe se lejuan që të kandidonte sepse ishte person nën hetim. Rama kishte mundësi që ta ndalonte. Kur Mitsotaqis erdhi në vend nuk ishte qëllim i tij vetëm për të takuar minoritetin grek, por për të mbështetur Belerin. Dalja e kryeministrit grek në qendër të Himarës dhe në krah të tij ishte Beleri. Pastaj Rama e priti kryeministrin grek duket sikur i dha një peshë Belerit. Beleri është dënuar për dhunim të simboleve kombëtare, nuk e di se çfarë vepre tjetër duhet të bësh që të mos kandidosh, nëse ti nuk ke respekt për simbolet e këtij vendi, pse duhet që të kandidosh në këtë vend. Kryeministri Rama kishte mundësi që ta pengonte dhe t’ja bënte të qartë kryeministrit grek, se ai njeri ka këtë ngarkesë. Beleri u kap në një makinë me 6 kallashnikovë që u grabitën në masakrën e Peshkëpisë. Hetimet për ngjarjet e Peshkëpisë u pushuan nga SHIK-u i Berishës që varrosi çështjen. Berisha i la ushtarakët pa fishekë atje në kufi, sepse mendonin e ata mund të bënin ndonjë grusht shteti. Por, Rama ka pasur detyrim ligjor që ta pengonte, sepse ai ishte i dënuar në Greqi. Ishte i dënuar në Shqipëri me vendim të formës së prerë. Një çam humbi mandatin vetëm për kundravajtje, kurse ai kandidon. Ai nuk fitonte dot pa mbështetjen e PD dhe të PL. Beleri fitoj, ndodhi ajo që ndodhi.
-Si e parashikon që të jetë situata në zgjedhjet e ardhshme në Himarë?
Ne ja dhamë mundësinë atyre qarqeve ekstremiste në Greqi. Beleri ka qenë pjesëtar i Agimit të Artë. Beleri është mbështetur nga Agimi i Artë, por në Greqi u shpall parti terroriste dhe nëse del në media thua kam qenë me Agimin e Artë të fusin në burg, kurse në Shqipëri është mbrojtje e demokracisë. Masakra e Peshkëpisë është e varrosur me vendime të SPAK dhe Gjykatës Speciale, më vjen keq që ja them këtë familjeve të atyre dy personave që kanë rënë dëshmor. Belerit s’ja mohon njeri të drejtën të betohet sa kohë nuk ka një vendim të formës së prerë. Nëse ai nuk e bënë dot betimin dhe do kemi zgjedhje të tjera, atëherë zgjedhjet do jenë në monitorim nga Bashkimi Europian dhe po ashtu nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.